Στο διαδικτυακό περιβάλλον σήμερα κάθε είδους κοινωνική αλληλεπίδραση είναι δυνατή! Συχνά υπάρχει επίπεδο ανωνυμίας, το οποίο εξαρτάται από το πόσο αναγνωρίσιμοι επιθυμούν να είναι οι χρήστες ή/και με ποιο τρόπο θέλουν να παρουσιάσουν τον εαυτό τους. Η ανωνυμία επιτρέπει στο χρήστη μεγάλη ευελιξία σχετικά με την αυτο-παρουσίασή του, και δυνατότητες προσαρμογής ανάλογα με τις προδιαγραφές διαδικτυακών συνόλων-ομάδων. Η διαχείριση του διαδικτυακού προφίλ επιτρέπει τη δημιουργία μιας «ενισχυμένης» προσωπικότητας που θα προσελκύσει εκείνες τις ομάδες που ενδιαφέρουν. Επιπλέον, δίνει μια σχετική ελευθερία έκφρασης, χωρίς το φόβο συνεχούς κριτικής.
Η ιδιαίτερη δημοτικότητα του διαδικτύου μεταξύ των νέων μπορεί να αποδοθεί στην προσαρμοστικότητά τους και την ικανότητά τους να εξερευνούν και να απολαμβάνουν/αξιοποιούν την τεχνολογία, καθώς και στη συναρπαστική φύση του μέσου και τις απεριόριστες δυνατότητες που αυτό προσφέρει. Η κοινωνική αλληλεπίδραση των νέων γίνεται όλο και περισσότερο μέσω υπολογιστή, με online ομάδες που διαθέτουν πρόσθετα μέσα και πηγές για να εκφραστούν, να εξερευνήσουν και να δημιουργήσουν, ενώ παράλληλα λειτουργεί ως συμπληρωματικό στοιχείο των διαδικασιών κοινωνικοποίησης τους στο πραγματικό κόσμο.
Η ανάγκη να «ανήκουμε κάπου», καθώς και η ανάγκη για οικειότητα και επικοινωνία αποτελούν τη βάση ανάπτυξης και της σημαντικής απήχησης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η δυνατότητα που παρέχεται από αυτά τα μέσα ανοίγει την «πόρτα» για πλήθος σχεσιακών δυνατοτήτων, μέσω τόσο πολυάριθμων, όσο και μεταβαλλόμενων μεθόδων προσωπικής έκφρασης. Αξίζει να σημειωθεί ότι, οι ομάδες συνομηλίκων επικοινωνούν όλο και περισσότερο μέσω υπολογιστή και δείχνουν ότι η σύνδεση με μια διαδικτυακή ομάδα αποτελεί πρόσθετη πηγή ταυτότητας, αλληλεπιδρώντας στη διαδικασία κοινωνικής αναγνώρισης στον πραγματικό κόσμο. Τα παραπάνω αποκτούν ιδιαίτερη σημασία για άτομα που διεκδικούν και έχουν ανάγκη υψηλά επίπεδα επιβεβαίωσης από τους συνομήλικους τους. Ορισμένοι νέοι νιώθουν ιδιαίτερα ενισχυμένοι –ιδιαίτερα όσοι είναι λιγότερο αυτόνομοι - μέσα σε τέτοιες ομάδες, ανταλλάσοντας γνώμες και ενδιαφέροντα που πηγάζουν από τη συνοχή και τα κοινά ενδιαφέροντα.
Για κάποιους, το διαδίκτυο μοιάζει με παιχνίδι ή αποτελεί απόδραση, από τον πραγματικό κόσμο στην εικονική πραγματικότητα , ενώ για άλλους είναι ένα επικοινωνιακό ή/και μαθησιακό εργαλείο. Παρέχει στους νέους τη δυνατότητα για μοναχικές εξερευνήσεις ή ανώνυμες αλληλεπιδράσεις, και πειραματισμό με ταυτότητες και διάφορους τύπους σχέσεων που αναπτύσσουν με αυτές. Σημαντικό επίσης, είναι η μείωση του αισθήματος της μοναξιάς σε άτομα με μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες .
Η ψυχοκοινωνική επίπτωση του διαδικτύου εξατομικεύεται, και μπορεί να είναι τόσο ευεργετική, όσο και καταστροφική, αποτέλεσμα που εξαρτάται από ποικίλους παράγοντες σε διάφορους συνδυασμούς (προσωπικότητα χρήστη, συνύπαρξη ψυχοκοινωνικής δυσλειτουργίας, οικογενειακό περιβάλλον, πολιτισμική και κοινωνική-οικονομική πραγματικότητα κ.α.). Το διαδίκτυο χρησιμοποιείται με συνεχώς αυξανόμενη τάση από τους νέους, συμβάλλοντας με μοναδικό και πρωτόγνωρο τρόπο στη γνωστική, κοινωνική και φυσική τους ανάπτυξη.
Μελέτες αναδεικνύουν τα πολυάριθμα οφέλη των νέων από την εμπειρία τους με το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Συγκεκριμένα ευρήματα υποστηρίζουν ότι οι νέοι είναι ιδιαίτερα «ευέλικτοι» στη διαδικτυακή αυτό-παρουσίασή τους και μπορούν να αποκρύπτουν στοιχεία της ταυτότητάς τους που μπορεί να τους περιορίσουν, απολαμβάνοντας πλεονεκτήματα και περιορίζοντας τους κινδύνους.
Η κοινωνική δικτύωση αποτελεί πλέον καθημερινή εφηβική πρακτική. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή μελέτη EUNETADB , 92% των εφήβων 14-17 ετών σε δείγμα επτά χωρών διατηρούν προφίλ σε ένα τουλάχιστον κοινωνικό δίκτυο. Αναμφισβήτητα, είναι μια πραγματικότητα που δημιουργεί προκλήσεις και ευκαιρίες. Παράλληλα ενεργοποιεί τα αντανακλαστικά γονέων , ειδικών και πολιτείας για δράσεις και προγράμματα που έχουν ή θα έχουν ως στόχο την ορθότερη χρήση του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ώστε οι νέοι να μπορούν να εισπράττουν τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη από τη χρήση τους.
